Page 26 - 81calikusuhatay
P. 26
CEMİL MERİÇ CEMİL MERİÇ
Cemil Meriç 12 Aralık 1916’da yanda görseli bulunan Reyhanlı’daki evde doğdu.O, Balkan Savaşları
sırasında 1912’de Dimetiko’dan Reyhanlı’ya göç eden bir ailenin çocuğudur. Reyhanlı Rüştiyesinde
başlayan eğitim hayatına, Antakya Sultanisi ile devam etti. Daha sonra Antakya Lisesi’ni bitireme-
den İstanbul’a geldi. Burada dönemin önemli fikir adamları ve yazarları ile tanıştı. Maddi sıkıntılar
nedeniyle 1937’de İskenderun’a döndü. Aynı yıl İskenderun Haymeseki Köyü’nde ilkokul öğretmen-
liğine başladı. O yıllarda Hatay bölgesi Fransız işgalindeydi. Fakat Hatay’ın Türkiye Cumhuriyeti’ne
katılması için titiz bir çalışma yürütülmekteydi. Cemil Meriç de bu çalışmalarda görev aldı. 1938’de
Aktepe’ye nahiye müdürü tayin edildi. Tam bir geçiş dönemi olan bu yıllarda sık sık görev yeri de-
ğişti. Bağımsız Hatay Devleti döneminde bir yanlış anlaşılma neticesi yargılandı ve beraat etti.
1940’da tekrar İstanbul’a gitti. 1941’de İstanbul’daki ilk yazısı İnsan Dergisi’nde yayınlandı: “Hono-
re de Balzac”. 1942 İkinci Dünya Savaşı döneminde mecburi hizmet için Fransızca Hocası olarak
Elazığ’a gitti. Aynı yıl tarih ve coğrafya öğretmeni Fevziye Menteşoğlu ile tanıştı ve 19 Mart 1942’de
evlendi. 1945’de eşinin sağlık sorunları nedeniyle İstanbul’a dönmek zorunda kaldı. Bu yılın sonlarına doğru sınavla İstanbul Üniversitesi Edebiyat
Fakültesi’ne Fransızca okutmanı oldu. 1951’de Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’ne doktora öğrencisi olarak kaydoldu.
1954 İlkbaharında zaten zayıf olan gözleri görmez oldu. Tedavi için yapılan bir takım başarısız operasyonlar neticesinde gözlerinden umut kesildi.
Buna rağmen çalışmalarını yoğunlaştırarak yoluna devam etti.
Batı medeniyeti üzerine yaptığı araştırmalarının ardından Hint Edebiyatına yoğunlaştı. Ardından Osmanlı olgusu ve İslam üzerine çalıştı. Kendine
dönüş sayılabilecek bu aşamalardan sonra iç dünyasında büyük bir yolculuk başladı. Art arda eserler ortaya koydu. Fikirleri geniş kitleler tarafından
heyecanla takip edildi. Görmeyen gözlerine inat o, görenlere yol göstermeye devam etti. Kendi insanımıza kendi değerlerimizi göstermek için bildiği
bütün ışıkları yakmak istedi.
21 Cemil Meriç ilerleyen yaşına ve bozulan sağlığına rağmen temposunu hiç düşürmeden üretmeyi sürdürdü. 13 Haziran 1987’de kendini yatağa mahkûm
eden uzun süren bir hastalıktan sonra, 71 yaşında hayata gözlerini yumdu. Sevenlerinin duaları arasında Karaca Ahmet Mezarlığı’nda eşinin yanına
defnedildi.